Sütun: Çin’in ‘sıfır COVID’ baskısı yüksek bir fiyata geliyor

WASHINGTON —

COVID-19 karantinasının dördüncü haftasına giren 25 milyonluk bir şehir olan Şanghay’dan gelen hikayeler üzücü.

Milyonlarca insan evlerine kapatılmış, hareketleri beyaz tehlikeli madde giysileri içinde pandemi polisi tarafından izlenmiştir. Testi pozitif çıkan veya pozitif biriyle teması olan yaklaşık 300.000 kişi, Sparta’daki karantina merkezlerine zorla nakledildi.

Sosyal medyadaki videolar, insanların yemek için kavga ettiğini veya apartman pencerelerinden yardım çığlıkları attığını gösteriyor: “Bizi kurtarın! Yeterince yiyeceğimiz yok!”

Polis, testi pozitif çıkan çocukları devlet hastanelerinde ebeveynlerinden uzaklaştırdı – ancak perişan annelerin çığlığıyla tersine dönen bir politika.

İki yılı aşkın bir süredir Çin’in pandemiye tepkisi “sıfır COVID” olarak bilinen acımasız yaklaşım oldu. Aşıların olmadığı ve maruz kalmanın daha sık ölümcül olduğu 2020’de virüsün yayılmasını durdurmayı başardı.

Ancak şimdi, enfeksiyonların çoğu nispeten hafif Omicron varyantından kaynaklanıyor ve Çin’deki insanların kıskanılacak %88’i tam olarak aşılanmış durumda. Şangay, 1 Mart’tan bu yana 220.000’den fazla COVID vakası bildirdi, ancak resmi olarak artıştan ölüm olmadığını kabul etti.

Yine de, hükümetin tepkisi tamamen tecrit oldu.

Sonuç, milyonlarca hayatın gereksiz yere kesintiye uğraması ve dünyanın en büyük ikinci ekonomisine, tüm dünyada dalgalanacak etkilerle bir darbe oldu.

Hasar herhangi bir doğrulukla tahmin edilemez, ancak Başbakan Li Keqiang’ın geçen hafta kamuoyu önünde ekonominin “beklenmeyen zorluklar ve artan aşağı yönlü baskılar” ile karşı karşıya olduğu konusunda uyardığı kadar büyük.

Çin’in ekonomik başkenti Greater Shanghai’da işçiler işlerine ulaşamıyor. İnşaat projeleri durdu. Tesla, Volkswagen, Apple ve diğer büyük markaların montaj hatları operasyonlarını askıya aldı.

Tedarik zincirleri kaos içinde. Kamyon ve tren trafiği düştü. Resmi olmayan raporlara göre ise yüzlerce konteyner gemisi, bölge limanlarında boşaltılmış halde mahsur kaldı.

Sorunlar Şanghay ile sınırlı değil. Japonya’nın Nomura Bankası geçen hafta, toplam nüfusu yaklaşık 400 milyon olan 45 Çin şehrinin bir çeşit kilit altında olduğunu bildirdi.

Pekin hükümeti 2022 için resmi %5,5 büyüme hedefini değiştirmedi, ancak ekonomistler bu rakamın şu anda ulaşılamaz göründüğünü söylüyor.

Yakın zamana kadar, birçok Amerikalı Çin’i, yakında Amerika Birleşik Devletleri’ni geçerek dünyanın en büyük ekonomisi haline getirecek bir dev olarak düşünüyordu – anlamsız bir dönüm noktası, ancak övünme haklarıyla gelen bir.

İki yıl önce, Japonya Ekonomik Araştırma Merkezi, geçiş noktasının 2029’da geleceğini tahmin etmişti. Geçen ay düşünce kuruluşu, dört yıl sonra projeksiyonunu 2033 olarak revize etti.

Tüm bu olumsuz veriler karşısında, Çin liderlerinin ekonomik büyüme adına sıfır COVID politikasını yumuşatmasını bekleyebilirsiniz. Biden yönetiminin azalan ölüm tehdidi nedeniyle COVID tavsiyelerini gevşettiği Amerika Birleşik Devletleri’nde en azından üstü kapalı olarak olan budur.

Çin’de değil.

Başkan Xi Jinping geçen hafta “Önleme ve kontrol çalışmaları gevşetilemez” dedi. “Sabır zaferdir.”

Sorun politik: Sıfır COVID, Xi’nin imza politikalarından biri oldu ve bunu sulandırmakla ilgilenmiyor gibi görünüyor – özellikle de bu sonbaharda kendisine üçüncü bir beş yıllık görev süresi vermesi beklenen bir Komünist Parti Kongresi’ne yaklaşırken.

UC San Diego’da bir Çin uzmanı olan Susan Shirk bana, “Çin’in siyasi sistemini genellikle uyumlu ve merkezi olmayan olarak düşünürüz, ancak Xi’nin güçlü adam politikası altında bu ikisi de değil” dedi. “Xi bazen hata yapar ama kimse ona söylemeye cesaret edemez. Bunun yerine, bir grup vagonu etkisi var; Partinin astları çoğu zaman haddini aşıyor çünkü en sadık kişiler olarak öne çıkmak istiyorlar.”

Demokratik bir ülkede, bir lider yeniden seçim kampanyasının ortasında kötü ekonomik haberler hakkında endişelenir.

Xi’nin böyle bir sorunu yok; parti saflarından ona karşı bir meydan okuma belirtisi yok.

Ayrıca, Şanghay’daki karantinadan önce başlayan bu yılki ekonomik yavaşlama muhtemelen sadece kısa vadeli bir sorun.

Ancak Xi hala uzun vadeli bir ekonomik zorlukla karşı karşıya. Daha büyük hedefi, Çin’i gelişmiş yüksek gelirli ülkeler arasına taşımaktır.

Deng Xiaoping’in 1970’lerdeki ekonomik reformlarından bu yana Çin, büyük ölçüde düşük ücretli ihracat üretimi ve görünüşte tükenmez bir işçi arzı sayesinde müreffeh bir hale geldi.

Ancak Xi’nin temel vaatlerinden biri, modernleşen bir ekonominin daha yüksek ücretler getireceğidir. Bu arada, Çin’in nüfusu – ve işgücünün – eski “tek çocuk” politikasının bir ürünü olarak küçüleceği tahmin ediliyor.

Princeton Üniversitesi’nde Çinli bir bilim adamı olan Aaron L. Friedberg, “Yeni bir büyüme modeli geliştirmeleri gerekiyor” dedi. “Xi’nin yanıtı, teknolojide bir adım öne geçmek ve düşük ücret avantajlarını kaybederken işçilerin üretkenliğini artırmak oldu.”

Ancak potansiyel bir siyasi çelişkiyle karşı karşıyadır.

ABD-Çin politikası üzerine yeni bir kitap olan “Çin’i Yanlış Anlamak” kitabının yazarı Friedberg, “Ülke içinde bilgi akışını kontrol altında tutarken bizim kadar yenilikçi olabileceklerine bahse giriyorlar” dedi. “İşe yarayıp yaramayacağı belli değil.”

Bu arada, Xi’nin, ekonomik bir gerileme karşısında bile, rejimine iç desteği desteklemek için eski bir yöntem daha kullandığını söyledi: dizginsiz milliyetçilik.

Friedberg, “Rejim, Çin ile Batı arasındaki düşmanlık duygusunu kasıtlı olarak artırdı” dedi. “Ve aslında bunda oldukça başarılı oldu.”

Çin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etme kararında ABD’yi hatalı olmakla suçladığında, Amerikalılar ve Biden yönetiminin ana hedef kitlesi olmadığını söyledi.

“Bizi hedef aldığını sanmıyorum,” dedi. Çin’in küresel güneyin lideri olarak ortaya çıktığını ve Batı’ya karşı durmaya istekli olduğunu gösteriyor.”

Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı bir gün sona erecek. Bu gerçekleştiğinde, ekonomik zorlukları ve uluslararası liderlik hırslarıyla Çin, ABD’nin en önemli küresel rakibi statüsünü yeniden kazanacaktır.